Category Archives: Περιβάλλον

Τι συμβαίνει με τα μεταλλεία χρυσού στη Χαλκιδική;

«Τα μεταλλεία στη Χαλκιδική είναι μια χρυσή ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη»

11.000.000 ευρώ. Tο τίμημα που κατέβαλε η Hellas Gold, για να αποκτήσει το δικαίωμα εκμετάλλευσης 317.000 στρεμμάτων στη Βόρεια Χαλκιδική με σύμβαση που υπέγραψε με το Ελληνικό Δημόσιο, κατόπιν μεσολάβησης του Πάχτα, τότε υφυπουργού Οικονομίας και σημερινού Δημάρχου Αριστοτέλη. Η σύμβαση έγινε χωρίς διαγωνισμό, με απευθείας ανάθεση σε μια εταιρεία που είχε δημιουργηθεί δυο μέρες πριν (με μετοχικό κεφάλαιο 60.000 ευρώ!) και με απαλλαγή της από οποιαδήποτε ευθύνη αποκατάστασης περιβαλλοντικών ζημιών που είχαν γίνει από την καναδική TVX Gold (έφυγε νύχτα από τα μεταλλεία Κασσάνδρας αφήνοντας απλήρωτους 472 εργαζόμενους – συνολικό χρέος της προς τους εργαζόμενους: 17 εκατ. ευρώ).
95.700.000 ευρώ. Το κέρδος των Μπόμπολα – Κούτρα – Τίμις (κύριων μετόχων της “Ελληνικός Χρυσός”) από την τμηματική πώληση της εταιρείας στη μητρική πολυεθνική European Goldfields.

408.000.000 ευρώ. Η αγοραία αξία των μεταλλείων, όπως υπολογίστηκε από διεθνή οίκο έξι μήνες μετά την πώλησή τους από το Ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή 37 φορές παραπάνω. Αυτό δεν εμποδίζει την τότε ελληνική κυβέρνηση να επιδοτήσει την “Ελληνικός Χρυσός” με 15.000.000 ευρώ.
2.300.000.000 ευρώ. Η σημερινή αξία των μεταλλείων στο χρηματιστήριο του Τορόντο, μετά την εξαγορά της European Goldfields από την Eldorado Gold (πολυεθνική εταιρεία με έδρα τον Καναδά και με κύριους επενδυτές funds και τράπεζες όπως η JP Morgan και η Goldman Sachs) η οποία κατέχει πλέον το 95% των μετοχών της Ελληνικός Χρυσός.

15.436.000.000 (!) ευρώ. Η αξία των μεταλλευμάτων που βρίσκονται στα μεταλλεία της Χαλκιδικής.
0 ευρώ. Το κέρδος του Ελληνικού Δημόσιου. Σύμφωνα με τον Μεταλλευτικό Κώδικα, ο ορυκτός πλούτος ανήκει αποκλειστικά στις εταιρείες που τον εκμεταλλεύονται και δεν προβλέπεται η απόδοση δικαιωμάτων στο Δημόσιο από την εκμετάλλευσή του. Γι’ αυτό άλλωστε η Τρόικα αρνήθηκε να αποδεχθεί τα μεταλλεία της Χαλκιδικής στις εγγυήσεις που έδωσε η ελληνική κυβέρνηση για τη δανειακή σύμβαση.

«Όσοι αντιδρούν είναι υποκινούμενοι και οπισθοδρομικοί»
Το μεταλλείο που θέλει να κατασκευάσει η Eldorado Gold δεν θα είναι ένα υπόγειο ορυχείο με στοές όπως πιθανώς φαντάζονται πολλοί αλλά μια επιφανειακή εκμετάλλευση που θα αποσπά τον χρυσό κατόπιν επεξεργασίας του εδάφους με κυάνιο, μετατρέποντας τη γη σε απόρριμμα και αφήνοντας τοξικά κατάλοιπα, κυρίως κυάνιο, αρσενικό και θειικό οξύ.

0.8 γραμμάρια ανά τόνο είναι η περιεκτικότητα σε χρυσό του εδάφους στην περιοχή.
18 τόνοι εξορύγματος χρειάζονται για να γίνει ένα χρυσό δαχτυλίδι.
2 χιλιόμετρα θα είναι η διάμετρος του ανοιχτού ορύγματος που θα συνοδεύεται από λίμνες αποβλήτων όπου θα «αποθηκεύονται» τα τοξικά υγρά.
3.000 στρέμματα δάσους θα καταστραφούν για να υλοποιηθεί το έργο.
200 εκατ. τόνοι προβλέπεται να εξορυχθούν μέσα στα επόμενα χρόνια σύμφωνα με το σχέδιο της εταιρείας. Στα 2.500 χρόνια που λειτουργούν μεταλλεία στην περιοχή εξορύχθηκαν 30 εκατ. τόνοι, από τους οποίους οι 20 εκατ. τόνοι μετά το 1927 από τον Μποδοσάκη.
15.000.000 μ3: η ποσότητα νερού που αντλείται σήμερα ετησίως στην περιοχή των μεταλλείων, ξεπερνώντας την ετήσια κατανάλωση νερού ολόκληρου του νομού Χαλκιδικής.

691.000 λίτρα: η μέση κατανάλωση νερού ανά κιλό παραγόμενου χρυσού. Πέρα όμως από την κατασπατάληση του νερού, οι συνέπειες ενός ατυχήματος είναι ανυπολόγιστες. Το 2000, στη Baia Mare της Ρουμανίας διέρρευσαν από εξορυκτική μονάδα χρυσού 100.000 κυβικά μέτρα νερού με πολύ υψηλές συγκεντρώσεις κυανίου και άλλων βαρέων μετάλλων στον ποταμό Tisla και από εκεί στον Δούναβη, πλήττοντας εκτός από τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Σερβία, δηλητηριάζοντας το πόσιμο νερό, σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες ψάρια και νεκρώνοντας τα οικοσυστήματα. Το περιβαλλοντικό ατύχημα στη Baia Mare θεωρείται το πιο καταστροφικό στην ιστορία της Ευρώπης μετά του Τσέρνομπιλ. Η καταστροφικότητα λοιπόν των μεταλλείων στις Σκουριές της Χαλκιδικής δεν αφορά μόνο τα γύρω χωριά, αλλά το σύνολο της Χαλκιδικής (αφού θα καταστραφεί ο υδροφόρος ορίζοντας), και σε περίπτωση ατυχήματος και τη Θεσσαλονίκη και ποιος ξέρει μέχρι πού…

Η γη, το νερό, ο αέρας είναι ανεκτίμητα και ανήκουν σε όλους/ες. Ο χρυσός από την άλλη είναι μια αφηρημένη έννοια που ιδιαίτερα σήμερα αποκτά αξία όταν χρησιμοποιείται ως «χρήμα», προκειμένου να εξισορροπήσει το «τρελό χρήμα», το χρήμα-αέρα που κατασκευάστηκε τις τελευταίες 3 δεκαετίες μέσα από το δανεισμό και τον τζόγο των χρηματιστηρίων. Να σημειώσουμε δε ότι μόνο το 10% των παγκόσμιων εξορυγμένων αποθεμάτων χρυσού αξιοποιείται σε κάποια χρηστική μορφή, ενώ από την άλλη η ποσότητα χρυσού που χρησιμοποιείται ως «χρήμα» στα χρηματιστήρια και στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι 7πλάσια από την πραγματική ποσότητα χρυσού που υπάρχει στον κόσμο.

«Ανάπτυξη, ανάπτυξη, ανάπτυξη» είναι η ιαχή που συνοδεύει τις εξαγγελίες για τα ορυχεία χρυσού, τις ανεμογεννήτριες σε Λέσβο, Λήμνο και αλλού, τα εργοστάσια καύσης απορριμμάτων και ένα πλήθος άλλων εγκλημάτων που μας προσφέρονται ως αντίδοτο στην κρίση, που γεννήθηκε από την ίδια την ανάπτυξη. Τα ορυχεία χρυσού είναι τα πιο ακραία από όλα αυτά τα «αναπτυξιακά εγκλήματα», τόσο γιατί κανείς δεν επιχειρεί καν να αντικρούσει την καταστροφή που θα επιφέρουν, όσο και γιατί – όπως όλοι πια ξέρουν – κέρδος θα έχουν μόνο οι πολυεθνικές και βραχυπρόθεσμα μερικές εκατοντάδες εργαζόμενοι. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ η κομπίνα της σκανδαλώδους αγοραπωλησίας των μεταλλείων στη ΒΑ Χαλκιδική έγινε την περίοδο της ευμάρειας, τότε που δεν θα της έδιναν πολλοί σημασία, η υλοποίηση της κατασκευής των μεταλλείων προωθείται τώρα με την κρίση. Εδώ, ο εκβιασμός τίθεται ανοιχτά: ή θα αποδεχτούμε επιλογές άμεσα και ολοφάνερα καταστροφικές, ή δεν θα καταφέρουμε να επιβιώσουμε.

Το πρόβλημα με την καπιταλιστική ανάπτυξη δεν είναι απλά ότι κάποιοι επιχειρηματίες και πολιτικοί κερδίζουν υπέρογκα ποσά σε βάρος των υπολοίπων, καταστρέφοντας – στο όνομα του κέρδους – το περιβάλλον, αλλά ότι οι ζωές όλων μας κυβερνώνται από την παγκόσμια μαφία του χρήματος, που σκορπά το θάνατο. Η ανάπτυξη αποδεικνύεται ένας φαύλος κύκλος που, σε κάθε επανάληψη του, διαμορφώνει τους όρους για μια πιο άγρια εκμετάλλευση, μέσω της διάλυσης των κοινωνιών, της αποδυνάμωσης των ατόμων και της ολοένα και ισχυρότερης πρόσδεσής τους στο άρμα της μηχανής θανάτου και καταστροφής – του καπιταλισμού. Έτσι, μέσα σε αυτή την κατάρρευση, δημιουργούνται ανθρωπότυποι, που – στην απεγνωσμένη τους αναζήτηση για ατομικές λύσεις – υποκύπτουν στον εκβιασμό και ταυτίζουν τα συμφέροντά τους με αυτά των πολυεθνικών, αδιαφορώντας για τις συνέπειες προς το κοινωνικό σύνολο, συνέπειες που τελικά θα φτάσουν και στους ίδιους.

Το σύστημα μας θέλει ανίκανους να πάρουμε αποφάσεις για τις ζωές μας και εξαρτά την επιβίωσή μας από το αν θα επιλέξουμε να προσδεθούμε στο δυναμικό κινητήρα του καπιταλισμού, απολαμβάνοντας έτσι ένα μερίδιο από τα κέρδη της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Αν όμως θέλουμε να αντισταθούμε στα σχέδια της δικτατορίας του χρήματος και να οικοδομήσουμε έναν άλλο κόσμο, δεν θα υποκύψουμε στον εκβιασμό της κρίσης, που μας προτείνει νέες καταστροφές και ταυτόχρονα οδηγεί σε απελπισμένη επιδίωξη της ατομικής διάσωσης, δρομολογώντας το συλλογικό χαμό, ούτε θα εναποθέσουμε το μέλλον μας στα χέρια σωτήρων. Αντίθετα, θα αγωνιστούμε για να υπερασπιστούμε τα κοινά αγαθά, να σταματήσουμε τη δράση των μεγα-εταιρειών και των πολιτικών τους υπαλλήλων και να αποτρέψουμε τη διάλυση των κοινωνιών.

Η κοινωνική αλληλεγγύη, η συλλογική συνείδηση, και οι ανθρώπινες αξίες είναι τα όπλα μας. Να συναντηθούμε και να συζητήσουμε:
Ποια αγαθά είναι απαραίτητα; Ποιες αξίες πρέπει να υπερασπιστούμε;
Πώς θα παίρνουμε αποφάσεις; Πώς θα οργανωθούμε για να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας;

Όποιος σιωπά είναι συνένοχος στο έγκλημα…

24 Νοέμβρη 2012:
ΠΟΡΕΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΧΡΥΣΟ ΘΑΝΑΤΟ
Προσυγκέντρωση στο Λευκό Πύργο, στις 11πμ
ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ/ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ
Μετά την πορεία, στο σινέ «Αλέξανδρος»

Ανοιχτό Συντονιστικό Θεσσαλονίκης ενάντια στα μεταλλεία χρυσού

24 Νοέμβρη 2012: πορεία στη Θεσσαλονίκη ενάντια στο χρυσό θάνατο