Ποιος είναι ο στρατηγός Lukov (Λούκοφ) και τι ακριβώς είναι το Lukovmarsh;

Το Lukovmarsh είναι μια ναζιστική πορεία που πραγματοποιείται κάθε Φεβρουάριο στη μνήμη του στρατηγού, πολιτικού και υπουργού πολέμου Χρίστο Λούκοφ (1887-1943), ενός υποστηρικτή της ναζιστικής Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ο οποίος σκοτώθηκε από τη Βιολέτα Γιάκοβα, μια αγωνίστρια της παράνομης οργανωμένης αντιφασιστικής αντίστασης στη Σόφια.
Μεταξύ των ετών 1942 και 1943 ο Λούκοφ ήταν επίσης ηγέτης της υπερεθνικιστικής οργάνωσης Ένωση των Εθνικών Βουλγαρικών Λεγεώνων, που απαιτούσε από τη βουλγαρική κυβέρνηση να στείλει τους Βούλγαρους Εβραίους στα γερμανικά στρατόπεδα εξόντωσης (τελικά η εκκλησία της Βουλγαρίας εμπόδισε σε γενικές γραμμές την εξόντωση των Εβραίων της Βουλγαρίας, οπότε ο βουλγαρικός στρατός για να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις του στον Χϊτλερ οδήγησε 11.343 ελληνόφωνους και σλαβόφωνους Εβραίους  στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα από τις περιοχές της ελληνόφωνης και σλαβόφωνης Μακεδονίας που είχε παραχωρήσει στη Βουλγαρία η ναζιστική Γερμανία – φαντάζομαι και από την Καβάλα) .

Πριν από 15 χρόνια, το 2003, η φιγούρα του Χρίστο Λούκοφ ανασύρθηκε από τον κάδο απορριμμάτων της ιστορίας για πρώτη φορά και έκτοτε πραγματοποιείται η πορεία προς τιμήν του, ανεξάρτητα από τις επίσημες απαγορεύσεις το 2014 και το 2015 ή την “έλλειψη συντονισμού” με τον δήμο της Σόφιας το 2016 και το 2017 (οι διοργανωτές του Lukovmarsh προσέφυγαν εναντίον του δήμου σε διοικητικό δικαστήριο, το οποίο “τους δικαίωσε”). Οι διοργανωτές και οι συμμετέχοντες ανήκουν σε διάφορες φασιστικές βουλγαρικές ομάδες, μεταξύ των οποίων η Βουλγαρική Εθνική Ένωση, το εθνικιστικό κόμμα VMRO (που πλέον συμμετέχει στη βουλγαρική κυβέρνηση συνασπισμού), οι ναζιστικές ομάδες των “ultras” και το βουλγαρικό τμήμα της διεθνώς απαγορευμένης νεοναζιστικής οργάνωσης Blood and Honor. Τον τελευταίο καιρό, οι υμνητές του Λούκοφ προσπαθούν να μην επιδεικνύουν ανοιχτά ναζιστικούς συμβολισμούς όπως οι σβάστικες, έτσι ώστε να μην απαγορευτεί η πορεία, συνεχίζουν όμως να παρελαύνουν υπό τα ευκόλως αναγνωρίσιμα σύμβολα που χαρακτηρίζουν το διεθνές νεοναζιστικό κίνημα (κελτικοί σταυροί, σημαίες της Γερμανικής αυτοκρατορίας, ο ήλιος του Τρίτου Ράιχ κλπ.) κάτω από τα οποία κρύβεται η προσήλωσή τους στην πιο μισητή και απάνθρωπη ιδεολογία που έχει γνωρίσει μέχρι σήμερα ο κόσμος. Ο Angel Djambazki, Βούλγαρος ακροδεξιός πολιτικός του VMRO και ευρωβουλευτής, υποστηρίζει ανοιχτά το Lukovmarch και τις οργανώσεις που το πραγματοποιούν.

 Το «σκυλί που γαυγίζει, μην το φοβάσαι», ισχύει και για το «Dogman» του Ματέο Γκαρόνε

Μια ιστορία Δαβίδ και Γολιάθ, μια ιστορία βίαιης εκδίκησης με κίνητρο την ανθρώπινη αποδοχή, μια ιστορία για τα ξεχασμένα από τον νόμο και το κράτος προάστια-φαντάσματα της Ιταλίας κι όσους ζουν και πεθαίνουν εκεί αφηγείται ο Ματέο Γκαρόνε στη νέα του ταινία, με εκπληκτική αισθητική αλλά όχι το ανάλογο συναίσθημα ή την πολυαναμενόμενη, σ’ όλη τη διάρκειά της, ένταση.

Βάζοντας, ευτυχώς, σε μια παρένθεση τις ενδιάμεσες ταινίες του, το «Reality» και το «Παραμύθι των Παραμυθιών», ο Γκαρόνε επιστρέφει στα λημέρια του «Gomorra». Αυτή δεν είναι μια ταινία για την Καμόρα, ούτε για τη Νάπολη, αλλά είναι ένα φιλμ για το έγκλημα, για τον κόσμο του και για τις παρυφές των ιταλικών μητροπόλεων, εκεί όπου είτε θα εγκληματίσεις για να ζήσεις, είτε δεν θα ζήσεις καθόλου.

Εμπνευσμένο από την πραγματική ιστορία του Πιέτρο Ντε Νέγκρι που συγκλόνισε την Ιταλία στα τέλη του ’80, το φιλμ παρακολουθεί από κοντά τον ήρωά του, τον Μαρτσέλο, στην καθημερινότητά του. Ο Μαρτσέλο ζει σε μια περιοχή που θυμίζει το έρημο τοπίο ενός κλασικού γουέστερν, με εμπορικά παραπήγματα και το θάνατο να ελοχεύει σε κάθε γωνιά: το σύμπαν του είναι τα μπιλιαρδάδικα, τα ενεχυροδανειστήρια, τα ουφάδικα, ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, μια τεχνητή λίμνη γεμάτη μυστικά μπροστά τους.

Εκεί, ο Μαρτσέλο, μικροκαμωμένος, καθόλου ευνοημένος από τη φύση (ούτε κι από τη μοίρα, άλλωστε), διατηρεί το μαγαζί του, ένα κομμωτήριο και ξενοδοχείο για σκύλους συντροφιάς, ενώ ως πάρεργο είναι και ντίλερ κοκαΐνης. Τα σκυλιά που περιποιείται είναι η μεγάλη του αγάπη. Τα φροντίζει, τους κάνει μασάζ, τους μιλά, τα αποκαλεί τακτικά «amore», με τη μελιστάλαχτη, λεπτή φωνή του, τούς μοιράζει απλόχερα την τρυφερότητά του. Στα σκυλιά και τη μικρή του κόρη, από το διαλυμένο του γάμο, εκείνη για την οποία θα έκανε τα πάντα.

Η καθημερινότητα του Μαρτσέλο κυλά καθησυχαστικά μονότονα, ώσπου επιστρέφει από τη φυλακή ο παλιός φίλος του, Σιμόνε, ένας παντοδύναμος γίγαντας, καμένος από τα ναρκωτικά, αχαλίνωτος λόγω της μυικής του υπεροχής, μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί κάθε λεπτό. Λίγο από φόβο και λίγο από κολακεία, ο Μαρτσέλο θα βοηθήσει τον Σιμόνε στα εγκλήματά του, ώσπου να πέσει θύμα του, με κόστος την ελευθερία του ή, ακόμα χειρότερα, την υπόληψη των λίγων φίλων του. Ο Μαρτσέλο θα πνιγεί στην αδικία και θ’ αρχίσει να σιγοβράζει μέσα του μια φρικιαστική ιδέα εκδίκησης, στα μάτια του ηρωική.

Γνωρίζοντας καλά το σύμπαν που περιγράφει, ο Ματέο Γκαρόνε φτιάχνει μια ταινία τόσο όμορφη, που κάνει τις εφιαλτικές εικόνες της να μιλούν πιο επεξηγηματικά από τους ήρωές του. Με τη βοήθεια του Δανού διευθυντή φωτογραφίας Νικολάι Μπριέλ και των χωρίς τέλος κενών τόπων σε απεριόριστο σινεμασκόπ, χτίζει έναν κόσμο του τραγικού τίποτα, φωτισμένου μόνο από νέον, ποτέ από ήλιο, ξεφτισμένο και κακομεταχειρισμένο, σαν τους ανθρώπους που ζουν μέσα σ’ αυτόν. Με μια θριαμβευτική επιλογή στους δεύτερους ρόλους – κυρίως στα πρόσωπά τους που αρκούν για να σκιαγραφήσουν χαρακτήρες – η ταινία δίνει την ευκαιρία στον Μαρτσέλο Φόντε να λάμψει στον πρωταγωνιστικό ρόλο και να συζητιέται ήδη για βραβείο, παρότι η ερμηνεία του, που όντως δεν ξεχνιέται εύκολα, βρίσκει σημεία ανάπαυσης στην επανάληψη βλεμμάτων και μανιερισμών.

Είναι, λοιπόν, παράξενο που με μια τόσο εκρηκτική, ακόμα κι εμβληματική, ιστορία και με τέτοια τελειότητα στην αισθητική της, η ταινία δεν καταφέρνει να φτάσει τις κορυφώσεις που μοιάζουν αυτονόητες, όχι μόνο στο επίπεδο της βίας, αλλά κυρίως των διλημμάτων ζωής, της μανίας, της απελπισίας, της παράνοιας που θεωρητικά βιώνουν οι ήρωες. Το «Dogman» είναι μια ταινία που, με τον τρόπο της, τον εστέτ και πολυδουλεμένο, γαυγίζει δυνατά, αλλά δεν νιώθεις το δάγκωμά της, δεν παρασύρεσαι από το μύθο της, παρά μένεις να θαυμάζεις και να συμπληρώνεις τα συμπεράσματα, χρησιμοποιώντας αρχετυπικούς κανόνες και ανεκπλήρωτες επιθυμίες.

“Operation Finale”: Συλλάβετε τον Eichmann

Με την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η Λατινική Αμερική κατέστη «πόλος έλξης» για τα πρώην ανώτερα και ανώτατα στελέχη του γερμανικού ναζιστικού καθεστώτος. Μέσα στα επόμενα χρόνια και κυρίως την δεκαετία του ’60, πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ συρρέουν μαζικά προς την Νότια Αμερική, και δη προς την Αργεντινή, αποσκοπώντας στον εντοπισμό και στην σύλληψη, στην πραγματικότητα στην απαγωγή, και στην μεταφορά προ της ισραηλινής δικαιοσύνης του συνταγματάρχη των SS και επικεφαλής του Γραφείου Εβραϊκών Υποθέσεων της Gestapo, Adolf Eichmann, του ανθρώπου που έχει υποδειχθεί ως ο αρχιτέκτονας του Ολοκαυτώματος.

Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους της ταινίας κρατούν ο Ben Kingsley (“Gandhi”, “Schindler’s List“) που θα παίξει τον Eichman, καθώς και ο βραβευμένος με Χρυσή Σφαίρα για την ερμηνεία του στην μίνι σειρά “Show Me a Hero” και γνωστός από τους ρόλους τους στις ταινίες “A Most Violent Year”, “Inside Llewyn Davis”, “Ex Machina” αλλά και από τις πρόσφατες ταινίες του “Star Wars”, Oscar Isaac, ο οποίος θα υποδυθεί τον πράκτορα της Mossad Peter Malkin.

Gun City

Στη Βαρκελώνη του 1921, εν μέσω αναταραχών μεταξύ αναρχικών και αστυνομίας, ένας αστυνομικός το παίζει σε διπλό ταμπλό για να αποτρέψει έναν εμφύλιο πόλεμο.

Η Παρείσφρηση

BlacKkKlansman

του Σπάικ Λι

Με μια πολιτική κωμωδία τοποθετημένη στα ’70ς, ο Σπάικ Λι επιτίθεται στον αμερικανικό ρατσισμό κάθε εποχής, απροκάλυπτα, έξω απ’ τα δόντια και με ακαταμάχητο στιλ.

Ο Σπάικ Λι πριν σχεδόν 30 χρόνια, στο «Do the Right Thing», ήταν γεμάτος οργή για τη ρατσιστική Αμερική, έριχνε έπιπλα σε τζαμαρίες, τα βίαια ξεσπάσματά του ζητούσαν δικαιοσύνη και ισότητα: τώρα έχει μεγαλώσει, μπορεί να κριτικάρει σαρκαστικά, να γελά στα μούτρα της ΚΚΚ, να κοροϊδεύει με την καρδιά του. Να μιλάει, απλώς, και ο λόγος του να έχει την ίδια δύναμη. Έχει μεγαλώσει και μαζί του η Αμερική. Αλλά η δεύτερη όχι αρκετά.

Το «BlacKkKlansman», η καλύτερη ταινία του εδώ και χρόνια, βραβευμένη στις Κάννες, ξεκινά με το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος», τη σκηνή όπου η Σκάρλετ Ο’ Χάρα ψάχνει απεγνωσμένα ανάμεσα στην τεράστια έκταση των τραυματιών του εμφυλίου. Και τελειώνει με σκηνές από έναν άλλο εμφύλιο, αυτόν που έγινε πέρσι, το 2017, στη Σάρλοτσβιλ.

Ναι, η Αμερική δεν έχει μεγαλώσει αρκετά, ο ρατσισμός είναι ολοζώντανος κι ο Σπάικ Λι, γράφοντας και σκηνοθετώντας ακριβώς μια ταινία για το φλεγόμενο «τώρα», έχει την ωριμότητα να το κάνει με χιούμορ κι αυτό το τόσο δικό του coolness που ξεχειλίζει από κάθε σκηνή του φιλμ.

Το «BlacKkKlansman» βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, τόσο ακραία που μοιάζουν υπερβολικά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν η «οργάνωση της λευκής υπεροχής» μοιάζει παντοδύναμη και οι Μαύροι Πάνθηρες καλούν τον κόσμο τους στα όπλα, ένας μαύρος αστυνομικός, ο Ρον Στάλγουερθ, αναλαμβάνει να διεισδύσει στην Κου Κλουξ Κλαν του Κολοράντο. Όχι μόνος του φυσικά, γιατί πώς θα μπορούσε να γίνει αποδεκτός από την οργάνωση, αλλά με τη συνεργασία του Φλιπ, του Εβραίου λευκού συναδέλφου του. Οι δυο τους, με τόσα κοινά όσα και διαφορετικά χαρακτηριστικά, θα γίνουν το αχτύπητο δίδυμο («εγώ θα είμαι ο λόγος, εσύ το πρόσωπο»), που θα φέρει την Αμερική στο δρόμο της ισότητας και τον Νόμο στο δρόμο του δικαίου. Τουλάχιστον για πολύ λίγο.

Αν πει κανείς ότι η ταινία του Σπάικ Λι είναι κωμωδία, δεν θα έχει άδικο. Οι ίδιες οι προσωπικότητες (και το styling!) των ηρώων το προκαλεί κι οι απανωτές διαβρωτικές ατάκες το ενισχύουν. Η πλοκή ξετυλίγεται μέχρι και σαν slapstick, ανεβάζοντας διαρκώς τα ντεσιμπέλ της ακρότητας. Αν η ταινία προκαλεί αστείρευτο γέλιο, άλλο τόσο ξεφεύγει σε περιπέτειες ανοικονόμητες, με αποκορύφωμα ένα split screen – παράλληλο μοντάζ με την (πολιτισμικά ενδιαφέρουσα φυσικά, αλλά περιττή), συμμετοχή του Χάρι Μπελαφόντε. Αλλά, από την άλλη, πότε ο Σπάικ Λι ήταν εγκρατής για να γίνει τώρα και γιατί να το θέλει;

Η ταινία του είναι η πληθωρικότητα στα καλύτερά της. Μια ιδανική επιλογή στους πρωταγωνιστές (ο Ανταμ Ντράιβερ ίσως και στον καλύτερο ρόλο του κι ο Τζον Ντέιβιντ – γιος του Ντενζέλ – Γουόσινγκτον) και ένα απολαυστικό ρεπερτόριο δευτεραγωνιστών (από τον Τόφερ Γκρέις ως τον παλιό μόνιμο του Χαλ Χάρτλεϊ, Ρόμπερτ Τζον Μπερκ), δίνει τη βάση για ν’ απλώσει ο Σπάικ Λι το πέπλο της ατμόσφαιρας του. Φωτογραφία ζεστή, ’70ς, εσωτερικά φλεγόμενη, ρούχα ταυτισμένα με την εποχή της αντίρρησης, λυγερά νεανικά κορμιά, όχι, όχι λευκά, που μεταδίδουν την ορμή και τον αισθησιασμό τους, εμβόλιμες γραφιστικές σφραγίδες, μουσική που διανύει το φάσμα του μαύρου ρυθμού της δεκαετίας με την άνεση του γνώστη. Ένα μοναδικό και μεταδοτικό coolness που ο Σπάικ Λι έχει έμφυτο και μεταφέρει στο σινεμά του ακέραιο και που μπορεί να μεταμορφώσει μια πολιτική κωμωδία στο πιο σέξι δίωρο.

Κι από την άλλη, ο Σπάικ Λι κάνει, το 2018, ακριβώς την πολιτική ταινία που πρέπει να κάνει, με τη δύναμη και το απόλυτο που χρειάζεται. Κατηγορώ στον Ντόναλντ Τραμπ, κατηγορώ μέχρι εξευτελισμού στους ρατσιστές, αλλά και στο αμερικανικό πολιτικό και αστυνομικό Σύστημα. Κατηγορώ έξω από τα δόντια, χωρίς διακριτικότητα ή υπονόμευση ή τεχνάσματα: κατά μέτωπο και με το βλέμμα στην ευθεία. Σινεμά επίκαιρο, της ώρας, αλλά με την ψυχραιμία του ανθρώπου που, έτσι κι αλλιώς, εδώ και δεκαετίες, μ’ αυτό ακριβώς ασχολείται, γι’ αυτό φωνάζει με την κάμερά του κι αυτό διεκδικεί. Και, ταυτόχρονα, σινεμά τόσο όμορφο, δυνατό στις εικόνες του, στιλάτο, πολύχρωμο, βαθιά μαύρο. Με το ύφος και το ήθος ενός αληθινού soul brother που μας κάνει να τον αγαπάμε και να τον θαυμάζουμε ξανά – όχι ότι ποτέ σταματήσαμε.

Χθες πρωί, 20/11, αναρτήσαμε πανό στο πάρκο Φαλήρου εν όψει της δίκης των 16 συντρόφων/ισσών από την κατάληψη Μundo nuevo στη Θεσσαλονίκη. Μετά από λίγο, με μεγάλη μας χαρά, ενημερωθήκαμε  ότι και οι 16 σύντροφοι αθωώθηκαν.

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΚΑΛΑ, ΜΠΑΤΣΟΙ ΔΙΚΑΣΤΕΣ, ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠ’ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ